رشد فناوريهاي ارتباطات و اطلاعات نشان داده است که جهان پيش روي ما بشدت تحت تأثير تحولات و امکاناتي است که اين عرصه در اختيار انسان و جامعه قرارداده است. اين تأثيرات چندگانه و با ابعاد مثبت و منفي بسياري است که البته تأثيرات مثبت آن بايد مورد بهرهبرداري قرارگيرد و ابعاد منفي آن مديريت و کنترل شود.
وايمکس نيوز- محمدجواد آذري جهرمي وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات يادداشتي با موضوع حقوق شهروندي در روزنامه ايران منتشر کرد که به شرح زير است:
ديوارها روز به روز فرو ميريزند و همه چيز به هم نزديکتر ميشود. در دنيايي زندگي ميکنيم که پيوستگي و ارتباط عناصر اجتماعي– سياسي – اقتصادي – فرهنگي روز به روز پيچيدگي اما شفافيت بيشتري مييابد.
شفافيت به اين معنا که حتي اگر بخواهيم نميتوانيم از ديدهها پنهان شويم. امروز هر اندازه دور خود حصار بکشيم حصارهاي ما در برابر امواج، ديواري خشتي و متزلزل بيشتر نيستند.
رشد فناوريهاي ارتباطات و اطلاعات نشان داده است که جهان پيش روي ما بشدت تحت تأثير تحولات و امکاناتي است که اين عرصه در اختيار انسان و جامعه قرارداده است. اين تأثيرات چندگانه و با ابعاد مثبت و منفي بسياري است که البته تأثيرات مثبت آن بايد مورد بهرهبرداري قرارگيرد و ابعاد منفي آن مديريت و کنترل شود.
بدون اينکه قصد داشته باشم دراين نوشتار به تمام ابعاد اين تأثير بپردازم و البته چنين کاري شدني هم نيست، تصميم دارم تا از اين فرصت مناسب - برگزاري نخستين همايش گزارش عملکرد دولت درخصوص حقوق شهروندي- استفاده کنم و فناوري ارتباطات و اطلاعات را به عنوان مؤلفهاي اساسي درجهت کمک به گسترش تعميق و تأمين حقوق شهروندان مورد تأمل بيشتر قراردهم.
فناوريهاي ارتباطات و اطلاعات با قراردادن انسانها در اتاقهاي شيشهاي هرچند دشواريها و آسيبهايي را به همراه دارد اما آنچه را که گريزناپذير ميکند ضرورت تغيير در مسير کاهش خطاها و قرارگرفتن در مسير تعالي و بهبود است.
به اين معنا شهروندان اعم از مسوولان و مردم عادي در فضايي که کمتر امکان پنهان شدن دارند، ناظر اعمال، گفتار و عملکردهاي يکديگر هستند و دراين ميان مسوولان بيشتر در معرض ارزيابي و نظارت و داوري از طرف شهروندان هستند. از اين رو اين اتاق شيشهاي نخستين ضرورتي را که پديد ميآورد، ضرورت تغيير است.
اين يک امکان بزرگ است که فناوري ارتباطات و اطلاعات در اختيار ما قرارداده است که خصوصا مسوولان بايد از آن استقبال کنند و با تقويت و گسترش اين فضا از اين امکان براي اداره هرچه بهتر جامعه بهرهبرداري نمايند.
فناوري ارتباطات و اطلاعات با ايجاد امکان و شرايط سهل و ساده و تا اندازهاي غيرقابل کنترل، دسترسي به اطلاعات و پخش و توزيع آن در سطحي گسترده شرايط را براي دستيابي انسان و جامعهاي سالمتر و البته پاسخگوتر نسبت به آنچه انجام ميدهد مهيا و آماده ميسازد.
از اين جهت زمينه لازم براي تمام کساني که دغدغه اخلاق، زندگي مسوولانه، خدمت بيشتر به مردم و پيشگيري از مفاسد و ناهنجاريهاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي و فرهنگي دارند فراهم است. از اين رو آنچه ميانديشيم، آنچه ميگوييم و آنچه که عمل ميکنيم روز به روز بيشتر درمعرض ديد قرارميگيرد.
در اين ميان آنچه را که نميتوانيم انجام دهيم اين است که از شيشهاي شدن اتاقهايمان جلوگيري کنيم. لذا اکنون زمان تغييراست. تغيير در نگرش، تغيير در آنچه ميگوييم و تغيير در آنچه انجام ميدهيم اتاق شيشهاي فرصت مناسبي است تا براي تحقق حق مردم که مورد تأکيد خداوند، ائمه و خرد انساني است گامهاي جدي برداريم.
تغيير در مديريت، فرآيندها، قوانين و مقررات، شيوههاي نظارت و اجراي برنامهها از ديگر تغييراتي است که بايد با دقت و البته سرعت نسبت به آن همت وافر داشته باشيم.
فناوريهاي ارتباطات و اطلاعات زمينه مساعدي را براي آگاهي بخشي بيشتر و آموزش و البته بلوغ مردم فراهم آورده است. مردم ضمن آگاهي يافتن از وقايع محيط پيرامون، خصوصاً آنچه مسئولان انجام ميدهند، هم آگاه ميشوند، هم ميتوانند مقايسه کنند و هم از تحليلها و تفسيرها با خبر شوند. از اين رو سطح انتظار شهروندان نسبت به حقوقي که دارند و تکليفي که به عهده مسوولان است بشدت ارتقا يافته است.
امروزه با مردمي آگاه، بالغ، آموزش ديده و توانا در تحليل و فهم درست از نادرست، خوب از بد و کارآمد از ناکارآمد روبهرو هستيم. پس ضرورت دارد تا ما هم مديراني کارآمدتر، بالغتر، آموزش ديدهتر و البته پاسخگوتر در برابر تکاليف خود در برابر مردم باشيم.
اين فرصت را به فال نيک بگيريم و از امکاني که اين فناوري در اختيارمان قرارداده است براي خدمت بيشتر به مردم و تبديل شدن به انساني متعالي که از آموزههاي قرآني، ائمه و عقلانيت است نهايت بهره را ببريم.
منشور حقوق شهروندي که به همت رييس جمهور محترم با اتکا به قوانين احصا و به جهت آگاهي مردم و مسوولان و البته اجرا و عمل به آن ابلاغ شده است، تکليفي مهم و البته خطير را برعهده ما قرارداده است که گام برداشتن براي تحقق اهداف آن، همان خيرکثير است که به عنوان يک تکليف اساسي بر دوش همه قراردارد.
تحقق اين اهداف يک ضرورت حياتي ميطلبد، آن هم عزم و اراده همه ما براي تغييراست، تغييري که نه از آن گريز ميتوان داشت و نه ميتوان آن را به تعويق انداخت. تغيري که تثبيت کننده مردم سالاري ديني درنظام اسلامي است که بنا دارد ياور مظلوم و در برابر ظالمان و مستکبران باشد.
محمدجواد آذري جهرمي
وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات